យុគសម័យអេឡិចត្រូនិក

នៅក្នុងយុគសម័យឌីជីថលនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះយើងមានទម្លាប់ធ្វើការទំនាក់ទំនងភ្លាមៗតាមរយៈ អ៉ីនធឺណិត អ៉ីមែល និង បណ្តាញសង្គម ដោយគ្រាន់តែចុចប៊ូតុង។ ជាលទ្ធផល រឿងនេះបាននាំអោយមានការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃតម្រូវការឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក។ អ្វីដែលនឹងពង្រីកបន្ថែមគឺនៅពេលដែលទស្សនៈ Internet of Things (IoT) ក្លាយជាផ្នែកមួយនៃជីវិតរបស់យើង - ការផ្តល់មធ្យោបាយសម្រាប់ឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះដើម្បីប្រមូលនិងផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យដោយប្រើបណ្តាញកុំព្យូទ័រឬការដំឡើងអគ្គិសនីវៃឆ្លាត។ ហើយសម្រាប់រថយន្តក្នុងការភ្ជាប់អ៉ីនធឺណិតដើម្បីផ្តល់ពត៌មានអំពីស្ថានភាពចរាចរណ៍ដើម្បីជួយក្នុងការរុករកនិងមានសម្ថភាពក្នុងការនាំយកខ្លួនឯងទៅកាន់ទីនោះ។

ចំណុចសំខាន់នៃឧបករណ៍អេឡិចភាគច្រើនគឺបន្ទះសៀគ្វី (PCB)។ ឧបករណ៍នេះត្រូវបានប្រើដើម្បីទ្រទ្រង់និងភ្ជាប់គ្រឿងអេឡិចត្រូនិកដោយប្រើប្រាស់ជាបណ្តាញចរន្ត ដូចជាបណ្តាញផ្លូវឬរលកសញ្ញាឆ្លាក់ចេញពីសន្លឹកស្ពាន់គ្រប់ពីលើស្រទាប់ដែលមិនមានចរន្ត។ ភាគច្រើនក្រៅពីពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងក៉ំព្យូទ័រពួកវាក៏មានវត្តមាននៅក្នុង ទូរទស្សន៍ វិទ្យុ ម៉ាស៉ីនថតឌីជីថល ទូរស័ព្ទដៃ និងឧបករណ៍ផ្សេងៗទៀតដូចជាឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ។ បើគ្មាន PCBs ទេពិភពអេឡិចត្រូនិកដែលយើងរស់នៅយ៉ាងមានភាពងាយស្រួលនេះ នឹងមិនមានវត្តមានទេ!

តម្លាភាព និង បទពិសោធន៍

កាតាឡុកពេញលេញដែលអាចស្វែងរកបាន
តាមម៉ូតឬតាមថ្នាក់

ទាក់ទងមកកាន់យើងខ្ញុំសម្រាប់ពត៌មានបន្ថែម

 

ការកែច្នៃឧបករណ៍អគ្គិសនីនិងឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក (WEEE)

កាលផុតអាយុកាលប្រើប្រាស់នៃ ក៉ំព្យូទ័រ ទូរស័ព្ទដៃ ទូរទស្សន៍ ទូរទឹកកក និងរបស់របរជាច្រើនទៀតរួមចំនែកដល់ការបង្កើតកាកសំណល់ពីឧបករណ៍អគ្គិសនីនិងឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក ដែលចំនួននេះកំពុងកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយសារតែសង្គមរបស់យើងផ្តោតទៅលើរបស់របរប្រើប្រាស់ដែលបន្តជម្រុញទៅកាន់ទីផ្សារ។ ផលិតផលទាំងនេះមានសមាសធាតុចម្រុះដែលខ្លះអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់និងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ទាំងផ្នែកបរិស្ថាននិងសុខភាព ក្នុងនោះរួមបញ្ចូលសមាសធាតុមួយចំនួនរួមមាន ប៉ាឡាដ្យូម (Palladium) រ៉ូដ្យូម (Rhodium) រុយតេញ៉ូម (Ruthenium) អ៉ីរីដ្យូម (Iridium) មាស (Gold) ប្រាក់ (Silver) និង ប្លាទីន (Platinum) ជារបស់កម្រនិងថ្លៃ។

សហភាពអឺរ៉ុប “ការណែនាំ WEEE”

នៅសហភាពអឺរ៉ុប ជាការឆ្លើយតបនឹងការចោលសំរាមដោយមិនមានបម្រុងប្រយ័ត្នត្រូវបានចេញនូវសេចក្តីណែនាំ WEEE ដែលជាច្បាប់មួយត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្ប៖រួមចំណែកដល់ “ការផលិតនិងការប្រើប្រាស់ប្រកបដោយនិរន្តរភាព” នាពេលអនាគត។ ជាពិសេសច្បាប់នេះសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាបរិស្ថាននិងបញ្ហាផ្សេងៗដែលបណ្តាលមកពីការបោះចោលឧបករណ៍អគ្គិសនីនិងឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកនៅទូទាំងតំបន់។

ចំណុចស្នូលនៃបញ្ហានេះសហភាពអឺរ៉ុបជឿជាក់ថា “ការប្រមូល ការជួសជុល និង ការកែច្នៃឡើងវិញនូវឧបករណ៍អគ្គិសនីនិងឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក (EEE) នៅពេលវាអស់អាយុកាលអាចធ្វើអោយប្រសើរឡើងនៃនិរន្តភាពក្នុងការផលិតនិងប្រើប្រាស់ បង្កើតប្រសិទ្ធភាពធនធានធម្មជាតិនិងរួមចំណែកដល់វដ្តសេដ្ឋកិច្ច”។

ដើម្បីសម្រេចបានលទ្ធផលនេះ សេចក្តីណែនាំ WEEE បានដាក់ចេញនូវវិធានការត្រួតពិនិត្យមួយចំនួន:
 - ការប្រមូលដាច់ដោយឡែក និង តំហែទាំអោយបានត្រឹមត្រូវនៃ WEEE ជាមួយនឹងគោលដៅកំណត់សម្រាប់ការប្រមូល ការទាញយកមកវិញ និងការកែច្នៃឡើងវិញ
 - គាំទ្រដល់សមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការនាំចេញកាកសំណល់ខុសច្បាប់ដោយធ្វើអោយកាន់តែពិបាកជាមួយអ្នកនាំចេញការដឹកជញ្ជូនខុសច្បាប់
 - សេចក្តីណែនាំនៃការចុះឈ្មោះ EEE ថ្នាក់ជាតិដែលត្រូវគ្នានឹងការធ្វើសុខដុមនីយកម្មនៃទម្រង់របាយការណ៍ដើម្បីដកចេញនូវតម្រង់រដ្ឋបាលដែលមិនចាំបាច់

បន្ទះសៀគ្វី Printed Circuit Boards (PCB)

PCB ជាបន្ទះដែលធ្វើពីជ័រនិងអ៉ីសូឡង់ដែលមានស្រទាប់ស្ពាន់ស្តើងនិងលោហៈធាតុមានតម្លៃមួយចំនួននៅលើផ្ទៃរបស់វាដែលដើរតួនាទីជាធាតុដឹកនាំ។ ថ្វីត្បិតតែបរិមាណលោហៈធាតុមានតម្លៃទាំងនេះមានទំហំតូចនៅលើបន្ទះនីមួយក៏ដោយ ប៉ុន្តែទំហំទីផ្សារនៃ PCBs ធ្វើអោយការទាញយកមកវិញនៃលោហៈធាតុពីសំណល់ PCBs គឺជាដំណើរការដែលមានប្រយោជន៍ទាំងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និង អាចនឹងសំខាន់ជាងនេះទៅទៀតទៅលើទស្សនៈវិស័យអេកូឡូស៊ី (Ecological)។

ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកដែលឈានដល់ទីបញ្ចប់នៃជីវិតតម្រូវអោយមានការណែនាំ ផ្នែកការបំបែក ផ្នែកស្វ័យប្រវត្តិកម្ម ដើម្បីបញ្ចេញ PCBs។ បន្ទះនេះត្រូវបានចែកជាពីរប្រភេទផ្អែកទៅតាមមាតិកាមាសរបស់វា កម្រិតទាបដែលមានមាសត្រឹម ១២០ ក្រាមក្នុងមួយតោន និង កម្រិតខ្ពស់ដែលមានមាសលើសពីសមាមាត្រនេះ។ បន្ទះសៀគ្វី (PCBs) ត្រូវបានបំបែកនិងកម្ទេចអោយក្លាយជាម្សៅល្អិតមុនពេលធ្វើការចម្រាញ់។

កាកែច្នៃឡើងវិញនូវ PCBs

ការកើនឡើងនៃការប្រើប្រាស់ផលិតផលអេឡិចត្រូនិកក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះកំពុងបង្កើតកាកសំណល់អេឡិចត្រូនិក (e-waste) ចំនួន ៥០ លានតោនក្នុងមួយឆ្នាំនៅទូទាំងពិភពលោក។ ក៏ដូចជាទម្លាប់របស់អ្នកប្រើប្រាស់ចំពោះភាពចាស់ហួសសម័យនិងការរំពឹងទុក កំពុងជះឥទ្ធិពលលើបញ្ហានេះព្រោះពួកគេបង្ហាញពីបំណងចង់ជំនួសឧបករណ៍ដែលនៅដំណើរការល្អជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យា "ថ្មី" ចុងក្រោយបំផុត។

ការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់អេឡិចត្រូនិកនេះបានក្លាយជាប្រធានបទជជែកគ្នាយ៉ាងក្តៅគគុក ជាមួយនឹងការកែច្នៃសំណល់ PCBs ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារបរិស្ថាននិងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច។ ផ្នែកមួយនៃការជជែកវែកញែកនេះរួមបញ្ចូលនូវការទទួលស្គាល់ថាបួកយើងត្រូវការ ការទទួលបាននូវលោហៈធាតុមានតម្លៃតាមវិធីសាស្ត្រសន្សំសំចៃនិងមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានជាជាងតាមរយៈទំនៀមទម្លាប់ជីកយករ៉ែដើម្បីបំពេញតម្រូវការនាពេលអនាគត។

បច្ចុប្បន្នបរិមាណសំណល់អេឡិចត្រូនិកដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងអាចធ្វើអោយមានសុពលភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការកែច្នៃឡើងវិញបើទោះបីជាលោហៈធាតុមានតម្លៃមានចំនួនតិចតួចនៅក្នុងបន្ទះនីមួយៗក៏ដោយ និងមានអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះវិស័យអេកូឡូស៊ី។ វត្តមាននៃបច្ចេកវិទ្យាបានធ្វើអោយការកែច្នៃឡើងវិញទទួលបានទាំងប្រាក់ចំណេញនិងជួយបង្កើនតម្លៃនៃលោហៈធាតុមានតម្លៃដោយសារអតុល្យភាពនៃតម្រូវការនិងការផ្គត់ផ្គង់។


ប្រភេទ WEEE

មានប្រសិទ្ធិភាពចាប់ពីថ្ងៃទី ១ មករា ឆ្នាំ ២០១៨ សហភាពអឺរ៉ុបបានណែនាំថា ឧបករណ៍អគ្គិសនីនិងឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកមាន ៦ ប្រភេទជាក់លាក់ :

ឧបករណ៍ដំណើរការលើមូលដ្ឋានផ្លាស់ប្តូរសីតុណ្ហភាព
  • ទូរទឹកកក (Fridges)
  • ទូរទឹកកក (Refrigerators)
  • ទូរបង្កក (Freezers)
  • ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ (Air conditioners)
  • ឧបករណ៍កម្តៅប្រេង (Oil heaters)
  • ឧបករណ៍សម្ងួត (Drying equipment)
  • ម៉ាស៊ីនបូមកម្តៅ (Heat pumps)
អេក្រង់ ម៉ូនីទ័រ និង ឧបករណ៍ដែលមានផ្ទៃក្រឡាធំជាង ១០០ សង់ទីម៉ែត
  • អេក្រង់
  • ម៉ូនីទ័រ
  • ឧបករណ៍ទទួល (TV receivers)
  • កុំព្យូទ័រ
  • Notebooks
អំពូល
  • អំពូល Fluorescent (អំពូលកាំរស្មី)
  • អំពូល Pressure sodium (អំពូលសូដ្យូម)
  • អំពូល LEDs
  • អំពូល Metahalogenic
ឧបករណ៍ទំហំធំ (វិមាត្រខាងក្រៅលើសពី ៥០ សង់ទីម៉ែត)
ម៉ាស៊ីនបោកគក់ ម៉ាស៊ីនសម្ងួត ម៉ាស៊ីនលាងចាន
ចង្ក្រាន កុំព្យូទ័រខ្នាតធំ Ovens (ឧបករណ៍ដុត ចំហុយ ឬ កម្តៅ)
ម៉ាស៊ីនព្រីន ម៉ាស៊ីនថតចម្លង បន្ទះ PV (បន្ទះសូឡា)
ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ ម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្តិ ឧបករណ៍សម្រាប់ផលិតសម្លេងនិងរូបភាព
ឧបករណ៍ខ្នាតតូច (វិមាត្រខាងក្រៅតិចជាង ៥០ សង់ទីម៉ែត)
ម៉ាស៊ីនបូមធូលី ម៉ាស៊ីនបោសសម្អាត ម៉ាស៊ីនកាត់ដេរ
ឧបករណ៍បំភ្លឺ ចង្ក្រាន និង Microwaves បំពង់ខ្យល់
ឆ្នាំងអ៊ុត ឧបករណ៍អាំងនំប៉័ង ឧបករណ៍ដាំទឹកក្តៅ
នាឡិកា ជញ្ជីង ឧបករណ៍កោររោម
ម៉ាស៊ីនគិតលេខ វិទ្យុ ម៉ាស៊ីនថត
ឧបករណ៍ចាក់ (តន្ត្រី ឌីស) ឧបករណ៍ប៊ឺតផ្សែង ម៉ាស៊ីនកម្តៅ
ក៉ំព្យូទ័រនិងឧបករណ៍ទំនាក់ទំនងខ្នាតតូច (វិមាត្រខាងក្រៅតិចជាង ៥០ សង់ទីម៉ែត)
ទូរស័ព្ទដៃ GPSs ម៉ាស៊ីនគិតលេខ
Routes កុំព្យុទ័រផ្ទាល់ខ្លួន ម៉ាស៊ីនព្រីន
ទូរស័ព្ទ  
 

FAQ

យោងទៅតាមសេចក្តីណែនាំ EU WEEE ពិធីការនៃការកែច្នៃនិងដំណើរការគួរតែប្រកាន់ខ្ជាប់ដូចខាងក្រោម :
- ការប្រមូលទំនិញភ្ជាប់ជាមួយឯកសារត្រឹមត្រូវ
- ការទទួលទំនិញនៅកន្លែង ការថ្លឹង និងការបែងចែកឧបករណ៍ទាំងអស់ទៅតាមប្រភេទ
- ការរៀបចំនិងការដកខ្សែភ្លើងចេញ
- ការបន្សាបជាតិបំពុលដោយការរុះរើតាមរយៈម៉ាស៊ីនឬដោយដៃទាំងស្រុងដើម្បីយកវត្ថុណាដែលអាចទាញយកមកវិញបាន
- ការរុះរើវត្ថុដែលអាចទាញយកមកវិញបានបន្ទាប់មកធ្វើការទាញយកលោហៈដោយប្រើមេដែកដ៏រឹងមាំដើម្បីទាញយកលោហៈធាតុដែក និង ចរន្តអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់លោហៈធាតុដែលមិនមានជាតិស្រូប (ជាមួយមេដែក)
- ការបែងចែកវត្ថុដែលអាចទាញយកមកវិញដើម្បីបញ្ជូនបន្តទៅរាល់សកម្មភាពប្រើប្រាស់ឡើងវិញ
- ប្លាស្ទិចដែលត្រូវបានគេយកចេញត្រូវបានបែងចែកតាមប្រភេទតាមវិធី near-infrared light ឬ ការញែកដង់ស៊ីតេ

វាអាចទៅរួចប៉ុន្តែពាក់ព័ន្ធនឹងដំណើរការដែលចំណាយកម្លាំងខ្លាំងហើយជាលទ្ធផលវាគ្រាន់តែជាសកម្មភាពខ្នាតតូចប៉ុណ្ណោះ។ ដើម្បីបង្កើតផលិតផលថ្មីមួយពី PCB វត្ថុត្រូវបានបែងចែកដោយដៃ កាត់ជារាងស្តង់ដារ ខួងនិងខ្ទាស់នឹងគែមដែលខូច។ តម្លៃនៃផលិតផលទំនងជាទាបហើយប្រាក់ចំណេញបន្ទាប់ពីដំណើរការនេះតិចខ្លាំងណាស់។

ជាថ្មីម្តងទៀត ដំណើរការនេះទំនងជាមិនមានផលចំណេញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដោយសារដំណើរការដោយដៃខ្ពស់ធ្វើអោយមានបំរាមថ្លៃពលកម្ម។ លើសពីនេះសមាសធាតុនៅក្នុង PCB មានភាពផុយស្រួយនិងងាយខូចខាត ហើយបន្ទះនីមួយៗត្រូវការតេស្តឡើងវិញដើម្បីធានាថាពួកវានៅតែបន្តដំណើរការ។

ជម្រើសនៃលោហៈធាតុមានតម្លៃជាច្រើនត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងក៉ំព្យូទ័រទោះបីជាវាមានបរិមាណតិចតួចក៏ដោយ។ លោហៈធាតុទាំងនេះរួមមាន:

មាស (Gold) ប្រាក់ (Silver) ប្លាទីន (Platinum)
ប៉ាឡាដ្យូម (Palladium) ទង់ដែង (Copper) នីកែល (Nickel)
តង់តាល់ (Tantalum) កូបាល់ (Cobalt) អាលុយមីញ៉ូម (Aluminum)
សំណប៉ាហាំង (Tin) ស័ង្កសី (Zinc) នេអូឌីម (Neodymium)